Een zonsverduistering boezemt ons geen angst meer in. Anders was dit in de
oudheid toen er onheilspellende voortekenen in werden gezien. De sterrenkunde kan
dit verschijnsel nu in detail verklaren en niemand vreest het meer, omdat we
het begrijpen. Onze grip op de wereld om ons heen is verstevigd door
wetenschappelijke kennis die in de loop van de tijd en in het bijzonder de
laatste twee eeuwen opgebouwd is. Die kennis heeft ons welvaart gebracht – een
welvaart die vraagt om nieuwe wetenschappelijke kennis om de mensheid niet aan
het eigen succes ten onder te laten gaan. Kennis over klimaatverandering, over
nieuwe energiebronnen, over voedselproductie; over hoe deze planeet op termijn
met 9 miljard mensen te delen. Inzicht in wat de wetenschap vermag geeft mij
vertrouwen in de toekomst.
Kortgeleden raakte ik, onverwacht, gevangen in een menigte demonstranten in
Brussel. Openbaar vervoer noch taxi konden mij naar het station brengen. Te
voet liep ik mee met een grote menigte in rode en groene jasjes. Ik kon nergens
uit opmaken waar de demonstranten zich voor inzetten. De sfeer was grimmig. Af
en toe ontplofte Belgisch vuurwerk. Ik dreef mee in de stroom, bij het station
gekomen werd ons de toegang ontzegd, maar een zijingang was wel open. Binnen
krioelde het van rode en groene jasjes. Velen verdrongen zich voor de
winkeltjes waar koffie, broodjes en andere etenswaren worden verkocht. En
verder gebeurde er niets. De menigte was, denk ik, op weg naar huis.
Ik voelde me zoals de primitieve mens zich gevoeld moet hebben bij een
zonsverduistering. Ik voelde me bedreigd omdat ik niet begreep wat er gebeurde.
Ik heb behoefte aan duiding. Wetenschappelijke duiding!
Jos Engelen
3-3-2013